آکنه یک اختلال شایع پوستی می باشد که در سنین نوجوانی شروع می شود و تا آخر جوانی ادامه می یابد. البته این اختلال محدود به یک گروه سنی خاص نبوده و بالغین هم در سنین ۲۰ و حتی تا ۴۰ سالگی می توانند به آن مبتلا شوند و گاه تا سال ها به صورت مقاوم باقی می ماند .
این اختلال پوستی به صورت ضایعات گوناگون از قبیل :
افزایش چربی پوست ، کومدون ( جوش برجسته و قرمز رنگ ) و پاسچول ( جوش های چرکی ) و بعضی اوقات به صورت ضایعات عمیق تر شبیه کورک ( دمل ) بروز می کند . جوش بیشتر در نواحی از بدن که دارای غدد چربی فراوان است مثل اطراف بینی ، پیشانی ، چانه ، قسمت های فوقانی ، پشت و سینه و شانه ها دیده می شود .
طی دوره بلوغ ، با بالا رفتن سطح هورمون های ( جنسی ) ، غده های چربی پوست بزرگ تر و فعال تر می شوند . رشد این غده ها در نواحی که غده های چربی بزرگ و فعال تری دارند ، مثل صورت ، بالای پشت و سینه و شانه ها بیشتر است . این نوع جوش ها همراه با فعالیت هورمون هاکه در هر دو جنس زن و مرد وجود دارد ، ایجاد می گردد . غده های چربی یک ماده روغنی ایجادمیکندکه به وسیله منافذ فولیکول ها ، در سطح پوست تخلیه می شوند .
با افزایش ترشح چربی در اثر افزایش فعالیت هورمون و تجمع بیش از حد آن ها ، منافذ سطح پوست بسته شده و موجب افزایش رشد باکتری ها و به تبع آن ایجاد جوش می گردد .
جوش هانیز بیشتر در اطراف بینی ، چانه و پیشانی ایجاد می شوند . چنان چه جوش ایجاد شده در فضای سر بسته و بدون ارتباط با محیط خارج قرار گرفته باشد ، سفید رنگ بوده و حاوی مقادیر زیادی چربی پوست هستند و چنانچه جوش در معرض محیط اطراف قرار گیرد ، در اثر اکسیداسیون چربی و رنگدانه ملانین سیاه رنگ می شود و تحت عنوان جوش سر سیاه شناخته می شود .
این نوع جوش ها معمولا غیر التهابی بوده ولی بعضی از آنها ممکن است تبدیل به جوش های متورم شوند و گاه به علت تحریک ترشحات چربی و سلول های شاخی و باکتری ها دچار التهاب می شوند و جوش های چرکی را ایجاد می نمایند . کورک یا دمل وقتی ایجاد می شود که این پدیده التهابی به طریق غیر عادی و عمیق تر و شدید تر در غده سباسه ایجاد شود که حالت طبیعی پوست از بین می رود و پوست دردناک می گردد .
عوامل ژنتیک و تغییرات هورمونی که در دوران بلوغ در پسر ها و دختر ها رخ می دهد از مهم ترین علل ایجاد آکنه می باشند ، اما موارد دیگری نیز می تواند موجب تشدید آکنه گردد . از آن جمله می توان به این موارد اشاره نمود :
آب و هوا و نور خورشید :
تماس طولانی مدت در معرض تابش های نور خورشید و قرار گرفتن در هوای گرم و مرطوب به علت ایجاد تعریق، باعث وخیم تر شدن آکنه می گردد .
استرس و فشار های روحی و نگرانی ها :
نیز می تواند سبب تغییرات سیستم دفاعی بدن و اختلالات هورمونی شده و عاملی برای بروز جوش صورت و بدن ، اگزما و کهیر و سایر بیماری های پوستی باشد .
مشاغل و عوامل محیطی :
می تواند موجب بدتر شدن آکنه شوند . برای مثال کار در محیط گرم و در بسته و نیز هر فعالیتی که با تعریق فراوان همراه باشد ، می تواند آکنه را تشدید نماید .
مصرف بعضی دارو ها :
مانند داروهای حاوی استروئید که دربدنسازی استفاده میشود، آندروژن و کورتون و تغییرات هورمونی ناشی از آن ها می تواند در بروز آکنه تاثیر داشته باشد .
میکروب ها و باکتری ها :
مانند پروپیونی آکنه و بعضی استافیلوکوک ها با ترشح آنزیم های خاص سبب آزاد سازی اسید های چرب از غددچربی شده که علاوه بر ایجاد جوش ، سبب التهابات پوستی نیز می گردند.
رژیم غذایی :
بعضی از افراد با خوردن غذاهای خاص آکنه در پوست آن ها بدتر میشود . در چنین مواردی بهتر است از غذاهایی که به طور واضح باعث تشدید آکنه می شوند پرهیز نموده و ازمیوه و سبزیجات تازه استفاده شود .
مواد آرایشی:
موادآرایشی چرب و روغنی غیر استاندارد در صورت مصرف زیاد و مداوم و عدم شست و شو و پاکسازی مناسب ، سبب بروز و تشدیدجوش های پوست می شوند .
